ယေန႔ ၂၀၁၄ခုႏွစ္ ဧၿပီလ(၁၈)ရက္ ျမန္မာ့ႏွစ္ဆန္း(၂)ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာတစ္ျပည္လံုးရွိ အေျခခံပညာေက်ာင္းမ်ား အသီးသီး၌ မူ/လယ္/ထက္ ေအာင္စာရင္းမ်ားကို ထုတ္ျပန္ ေၾကျငာလိုက္သည္ျဖစ္ရာ တာခ်ီလိတ္ခ႐ိုင္အတြင္းရွိ မူ/လယ္/ထက္ေက်ာင္းမ်ားမွာလည္း ေအာင္စာရင္းမ်ား ထုတ္ျပန္ေၾကျငာထားသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။
ထိုသို႔ ေအာင္စာရင္းမ်ား ထုတ္ျပန္ေၾကျငာထားရာတြင္ တာခ်ီလိတ္ၿမိဳ႕ေပၚရွိ အထက္တန္းေက်ာင္း (၃)ေက်ာင္းတြင္ အ.ထ.က(တာခ်ီလိတ္)၌ (၈)တန္း ေျဖဆိုမႈ၏ ေအာင္ခ်က္သည္ (၉၁.၄၇%) ႏွင့္ (၉)တန္း ေျဖဆိုမႈ၏ ေအာင္ခ်က္သည္ (၉၄.၁၇%) ရွိေၾကာင္း ႏွင့္ အဆိုပါေက်ာင္းတြင္ မူ/လယ္/ထက္ ေက်ာင္းသား/သူ စုစုေပါင္း (၃၄၆၂)ဦးရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းနည္းတူ အ.ထ.က(ဆန္ဆိုင္း)တြင္ (၈)တန္းေျဖဆိုမႈ၏ ေအာင္ခ်က္သည္ (၈၃.၈%) ႏွင့္ (၉)တန္း ေျဖဆိုမႈ၏ ေအာင္ခ်က္သည္ (၈၂.၅%)ရွိေၾကာင္း အျပင္ အဆိုပါ ေက်ာင္းတြင္ မူ/လယ္/ထက္ ေက်ာင္းသား/သူ စုစုေပါင္း(၂၃၀၀)ေက်ာ္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
မၾကာမီက အေျခခံပညာအထက္တန္းခြဲအျဖစ္မွ အေျခခံပညာအထက္တန္းေက်ာင္းအျဖစ္သို႔ အဆင့္တိုးျမႇင့္ျခင္း ခံရသည့္ အ.ထ.က(ေဟာင္လိတ္)တြင္ (၈)တန္း ေျဖဆိုမႈ၏ ေအာင္ခ်က္သည္ (၉၀%) ႏွင့္ (၉)တန္း ေျဖဆိုမႈ၏ ေအာင္ခ်က္သည္ (၇၈.၃၃%) ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ အ.ထ.က (ေဟာင္လိတ္)တြင္ မူ/လယ္/ထက္ ေက်ာင္းသား/သူ စုစုေပါင္း( ၂၁၇၆ )ဦးရွိၿပီး ယခု ေဆာက္လုပ္ေနဆဲျဖစ္ေသာ စာသင္ခန္း (၁၀)ခန္း အပါအ၀င္ စုစုေပါင္း စာသင္ခန္း (၄၀)သာ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
နယ္စပ္ေဒသ၏ ပညာေရးအေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ "ဒီဖက္ေဒသက ျပည္မထဲနဲ႔မတူဘူး၊ ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္ရင္ အရမ္းအားနည္းေနဆဲပဲ ဆိုတာ ေတြ႕ရတယ္၊ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားေတြမ်ားေတာ့ ဘာသာစကားမလိုက္ႏိုင္တာလည္း ပါတာေပါ့၊"ဟု ပညာေရး၀န္ထမ္းတစ္ဦးမွလည္း တာခ်ီလိတ္အြန္လိုင္းသို႔ ေျပာျပသည္။
"နယ္စပ္ေဒသမွာ ကေလးေတြရဲ႕ စာလိုက္ႏိုင္မႈ အားနည္းတာ၊ အတတ္ေႏွးတာေတြဟာ တိုင္းရင္းသားေတြ မ်ားတာေၾကာင့္ ဘာသာစကား အခက္အခဲ ရွိသလို ေတာေက်ာင္းေတြမွာ ဆရာ/မနည္းေနၿပီး ၿမိဳ႕ေက်ာင္းေတြမွာပဲ ဆရာ/မပံုေနတာလည္း ပါတာေပါ့၊ အဲ့လိုပဲ အခ်ဳိ႕ေက်ာင္းမွာ သင္ၾကားေရး ဆရာ/မ နည္းတာလည္းပါသလို ေက်ာင္းေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ စာသင္ခန္း လိုအပ္ခ်က္ေတြ၊ စာသင္ခံု လိုအပ္ခ်က္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိေနၾကတဲ့အတြက္လည္း သင္ၾကားေရးဘက္ေတြမွာ အခက္အခဲျဖစ္တာေတြ ရွိတာေပါ့"ဟု ပညာေရး၀န္ထမ္းတစ္ဦးမွ တာခ်ီလိတ္အြန္လိုင္းသို႔ အခက္အခဲမ်ားကို ေျပာျပသည္။