ရွမ္းျပည္နယ္အေရွ႕ပိုင္းေဒသ၊ နယ္စပ္ၿမိဳ႕ျဖစ္သည့္ တာခ်ီလိတ္ခ႐ိုင္၊ တာေလၿမိဳ႕အတြင္းရွိ စိုက္ပ်ိဳးထားေသာ လယ္မ်ားမွ အထြက္ႏွဳန္းထက္၀က္ခန္႔ က်ဆင္းေၾကာင္းသိရသည္။
“၂၀၁၄ ခုႏွစ္ စပါးထြက္ခ်ိန္မွာ ပိုးက်လို႔ အထြက္ႏွဳန္း မေကာင္းဘူး အရင္က တစ္ဧကကို တင္း (၈၀)ေလာက္ ထြက္တယ္၊ အခု တင္း (၄၀)ဘဲ ထြက္တယ္ သူမ်ားေဒသမွာ မိုးမ်ားလို႔ ေရႀကီးလို႔နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆီမွာ ေျမၾသဇာလဲ မႏိုင္ဘူး ပိုးသတ္ေဆးလဲ မႏိုင္ဘူး”ဟု လယ္စိုက္ပ်ိဳးသူ စိုင္းခမ္းႏြဲ႕မွ ေျပာသည္။
တာေလၿမိဳ႕အတြင္း ထြက္ရွိေသာ စပါးမ်ားအား တစ္ခ်ိဳ႕တစ္၀က္အား ေဒသအတြင္း ျပန္လည္ စားသံုးျခင္းႏွင့္ တာခ်ီလိတ္ၿမိဳ႕သို႔ အမ်ားဆံုး တင္သြင္းရျခင္းျဖစ္ကာ တာေလၿမိဳ႕တြင္ စပါးအ၀ယ္ ဒိုင္မရွိသည့္ အတြက္ ေပါက္ေစ်း ပံုမွန္မရွိေၾကာင္း၊ စပါးလာ၀ယ္သူမ်ားေပးေသာ ေစ်းအတိုင္းေရာင္းခ်ရၿပီး ေတာင္သူမ်ားမွ အ၀ယ္ဒိုင္အျဖစ္ တာေလၿမိဳ႕တြင္ ရွိေစခ်င္ေၾကာင္း၊ တာေလၿမိဳ႕တြင္ စပါးစိုက္ဧက မ်ားျခင္းေၾကာင့္ ၎တို႔အေနႏွင့္ ဆန္ကုန္သည္ႀကီးမ်ား အသင္း ကဲ့သို႔ ထြက္ရွိေသာ စပါးမ်ားအား ေပါက္ေစ်းအတိုင္း ပံုမွန္၀ယ္ယူေသာ အ၀ယ္ဒိုင္လိုအပ္ေၾကာင္း တာေလၿမိဳ႕၊ ရပ္ကြက္(၃) အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးသန္႔ဇင္လတ္ ေျပာသည္။
“တာေလၿမိဳ႕အတြင္း လယ္စိုက္ဧကမွာ (၅၂၆၁)ဧက၊ ေတာင္ယာစိုက္ဧကမွာ (၇၀၅)ဧကႏွင့္ ယာ(၁၅၈)ရွိေၾကာင္း မိုးစပါးပ်မ္းမွ် အထြက္ႏွဳန္းမွာ (၈၂.၂၇)တင္းရွိေၾကာင္း အထြက္ႏွဳန္းမ်ားမွာ လယ္၊ ေတာင္ယာႏွင့္ ယာတို႔၏ ပံုမွန္ အထြက္ႏွဳန္းမွာ တူညီျခင္းမရွိေၾကာင္း” တာေလၿမိဳ႕နယ္ေျမစာရင္းဦးစီးဌာန ဦးစီးမွဴး ဦးလွမိုးေထြး ေျပာသည္။
တာခ်ီလိတ္ခ႐ိုင္အတြင္း စပါးေစ်းမွာ (၁)တင္းလွ်င္ ထိုင္းဘတ္ေငြ(၁၅၄)ဘတ္ေစ်းရွိၿပီး ယခင္ႏွစ္ေစ်းႏွင့္ ကြာျခားမႈရွိေၾကာင္း တာခ်ီလိတ္ေဒသတြင္ စပါးခ်ိန္တြယ္မႈစနစ္မွာ ေျခာက္ေသြ႕ေသာ စပါးမ်ားအား ကီလိုျဖင့္ ခ်ိန္တြယ္ေရာင္းခ်ၿပီး ကီလိုလိုက္ေရာင္းခ်မႈမ်ားလဲရွိေၾကာင္း ယခုေပါက္ေစ်း တစ္ကီလို(၇)ဘတ္ ရွိေၾကာင္း လယ္စိုက္ပ်ိဳး ေတာင္သူမ်ား အသိုင္းအ၀ိုင္းမွသိရသည္။
တာေလၿမိဳ႕သည္ တာခ်ီလိတ္ခ႐ိုင္အတြင္းတည္ရွိၿပီး အေရွ႕ေျမာက္ဘက္တြင္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ေလာႏိုင္ငံတို႔ႏွင့္ ထိစပ္ကာ ေျမာက္ဘက္တြင္ မိုင္းဆတ္ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ စပ္လွ်က္ရွိေၾကာင္း၊ တိုင္းရင္းသား ေပါင္းစံု စုေပါင္းေနထိုင္ေသာ ေဒသျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားအမ်ားစုမွာ အဓိက လယ္ယာ စိုက္ပ်ိဳးျခင္းသာ လုပ္ကိုင္ေၾကာင္းႏွင့္ တာေလၿမိဳ႕အတြင္း၌သာ စားေသာက္ကုန္ႏွင့္ ကုန္မ်ိဳးစံု ေရာင္း၀ယ္ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားရွိေၾကာင္း သိရသည္။