က်ိဳင္းတံုၿမိဳ႕ကို တစ္ခါတစ္ေခါက္ လာေရာက္ၾကသည့္ ဧည့္သည္မ်ား အေနျဖင့္ က်ိဳင္းတံုေဒသ၏ အထင္ကရမ်ားျဖစ္သည့္ ေနာင္တံုကန္၊ ေခမာရ႒ ရပ္ေတာ္မူဘုရားႀကီး ၊ သစ္တစ္ပင္ေတာင္ ၊ လြယ္ေမြ ေတာင္စခန္းၿမိဳ႕ ၊ ေရပူစမ္းစသည့္ ေနရာအသီးသီးသို႔ မလြဲမေသြ သြားေရာက္တတ္ၾကသလို မူလ ကမၻာေအးေစတီေခၚ ဓါတ္စြမ္လြဲ ေစတီေတာ္သို႔လည္း သြားေရာက္ဖူးေမွ်ာ္လိုၾကသည့္ အာသီသမ်ား ျပင္းစြာျဖစ္ေပၚေလ့ရွိၾကေသာ္လည္း အကယ္စင္စစ္ ဖူးခြင့္ႀကံဳရသူမ်ားေတာ့ နည္းပါးလွသည္မွာ အဆိုပါ ဓါတ္စြမ္လြဲေစတီေတာ္၏ ထူးျခားခ်က္ေၾကာင့္ေလာ၊ ေဒသခံတို႔ ရင္ထဲစြဲၿမဲေနသည့္ ေရွးအယူအဆ မ်ားေၾကာင့္ ေလာဟု ေ၀ခြဲရန္ ခက္ခဲလွေသာ္လည္း ဘုရားဖူးလာေရာက္သူတို႔ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ဖူးေတြ႔ရန္ ခက္ခဲလွသည္ကေတာ့ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုပင္ ျဖစ္ေပသည္။
ဖူးခြင့္ႀကံဳမွ ဖူးခြင့္ရသည့္ ေစတီေတာ္တစ္ဆူဟု ဆုိရေခ်မည္ျဖစ္သည္။ ေရွးယခင္က ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္က ယခုက်ိဳင္းတံုၿမိဳ႕တည္ေနရာသည္ ေရမ်ားျပည့္လွ်ံေနေသာ ကန္ႀကီးတစ္ခုသာ ျဖစ္ၿပီး အနား ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ေတာင္ေပၚရြာေလးမ်ားသာ ရွိပါသည္။
မဟာသကၠရာဇ္ ၁၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ေဒသစာရီၾကြခ်ီေတာ္မူလာရာ ယခု ေစတီေတာ္တည္ရွိရာ ေတာင္ကုန္းထက္တြင္ ေခတၱေနသန္႔ေတာ္မူရာ ထိုေတာင္ကုန္းေပၚတြင္ သစ္ခုတ္ေနသည့္ ရြာသူႀကီး ကန္႔အိုက္အြန္တို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံက ၎တို႔တြင္ပါလာေသာ ထမင္းထုပ္ႏွင့္ ပ်ားရည္တို႔အား ျမတ္စြာဘုရားရွင္ႏွင့္ သံဃာေတာ္မ်ားအား ဆက္ကပ္လွဴဒါန္းရာ အဆိုပါ ဆြမ္းအား ျမတ္စြာဘုရားရွင္မွ ဘုဥ္းေပးေတာ္မူၿပီး ေနာင္အခါတြင္ ဤအရပ္ေဒသ တစ္ခြင္ ၿမိဳ႕ရြာမ်ားျဖင့္
စည္ကားေသာ ေဒသတစ္ခုျဖစ္တည္လာမည္ဟု ဗ်ာဒိတ္စကားျမြက္ၾကားကာ ေစတီတည္ထားကိုးကြယ္ရန္ အတြက္ ဆြမ္းဒကာ ကန္႔အိုက္အြန္တို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံအား ဆံေတာ္ေလးဆူ ခ်ီးျမွင့္ေတာ္ မူေလသည္။
ကန္႔အိုက္အြန္လည္း ၾကည္ႏူးရႊင္ပ်စြာျဖင့္ ဆံေတာ္မ်ားအား ၀ါးၾကဳတ္ထဲသို႔ ထည့္သြင္း သိမ္းဆည္းကာ ေစတီေတာ္အား မည္ကဲ့သို႔ တည္ထားရမည့္ အေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားရာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ကန္႔အိုက္အြန္ထံတြင္ ပါလာေသာ ျခင္းေတာင္းအား ေမွာက္ထားသည့္ ပံုစံျဖင့္ တည္ထားရန္ မိန္႔ေတာ္မူေလသည္။
ကန္႔အိုက္အြန္တို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံလွဴဒါန္းသည့္ ဆြမ္းအား ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ဘုဥ္းေပးသံုးေဆာင္ၿပီးေနာက္ သပိတ္ေတာ္အား ရွင္အာနႏၵာမေထရ္ျမတ္က အနီးရွိေခ်ာင္းတြင္ သြားေရာက္ေဆးေၾကာခဲ့သည္ကို အစြဲျပဳလွ်က္ အဆိုပါေခ်ာင္းမွာ ယေန႔တိုင္ ရွမ္းဘာသာျဖင့္ နမ့္လန္႔ေခ်ာင္းဟု ထင္ရွားေလသည္။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ ဆံေတာ္ေလးဆူအား ေပးသနားေတာ္မူခံရသည့္ ကန္႔အိုက္အြန္တို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံလည္း
ေစတီတည္ထားရန္ သင့္ေလ်ာ္သည့္ ေျမေနရာအား ေရြးခ်ယ္ကာ ဆံေတာ္ျမတ္ ကိန္း၀ပ္သည့္ ၀ါးၾကဳတ္ေတာ္အား ေရႊၾကဳတ္ထဲသို႔ ထည့္သြင္းၿပီးလွ်င္ တဖန္ အဆိုပါ ေရႊၾကဳတ္အား ေငြၾကဳတ္ ထဲသို႔ ထည့္သြင္းၿပီး ေက်ာက္သံပတၱျမားမ်ားႏွင့္အတူ ေက်ာက္ေသတၱာအတြင္း ထည့္သြင္းကာ အနက္ ခုနစ္ေတာင္ရွိ က်င္းအတြင္း ဌာပနာျပဳၿပီး ၿခင္းေတာင္းေမွာက္ သ႑ာန္ ေစတီေတာ္အား တည္ထား ကိုးကြယ္ေလသည္။
ေစတီေတာ္အား ေတာင္ထိပ္ေပၚတြင္ တည္ထားသည္ကို အစြဲျပဳလွ်က္ ရွမ္းဘာသာျဖင့္ ဓါတ္စြမ္လြဲ (ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ေတာင္ထိပ္ေစတီ) ဟု ေခၚေ၀ၚသမုတ္ၾကသလို ေနာင္အခါတြင္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးနုမွ ေစတီေတာ္အား လာေရာက္ဖူးေမွ်ာ္ၿပီးေနာက္ ေစတီေတာ္ တည္ထားပံုအား ႏွစ္သက္ျမတ္ႏိုးသျဖင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ေစတီေတာ္ႏွင့္ အလားသ႑ာန္တူေသာ ကမၻာေအးေစတီတည္ထားခဲ့သည္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ မူလကမၻာေအးေစတီဟုလည္း အမည္တြင္ေလသည္။
လျပည့္လကြယ္ညမ်ားတြင္ စိန္ဖူးေတာ္မွ ၾကယ္ပြင့္ပံု သ႑ာန္ေရာင္ျခည္ေတာ္မ်ား ျဖာထြက္ကြန္႕ျမဴးေလ့ရွိသည့္ ေစတီေတာ္၏ ထူးျခားခ်က္မ်ားမွာ ေရးဖြဲ႕မကုန္ေအာင္ရွိသလို ေစတီေတာ္၏ ေတာင္ဘက္မုခ္ေစာင္းတန္းရွိ နဂါးႀကီးႏွစ္ ေကာင္၏ ဒ႑ာရီဆန္ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကလည္း အေျမာက္အမ်ားရွိေလသည္။
ယခုအခါေစတီေတာ္အား သက္ေတာ္ ၃၈ႏွစ္ရွိ က်ိဳင္းတံုဇာတိ ဆရာေတာ္ ဥဴးဥတၱမသာရႏွင့္ တပည့္ဒါယကာ ဒါယိကာမမ်ားက ေတာေတာင္တို႔အလည္ သပၸါယ္စြာ စံေနေတာ္မူေသာ ေစတီေတာ္အား အခက္အခဲ မ်ိဳးစံုၾကားမွ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္လွ်က္ရွိေပသည္။
သံလြင္အေရွ႕ျခမ္း၏ ၿမိဳ႕ေတာ္ က်ိဳင္းတံုၿမိဳ႕၏ အေရွ႕ဖက္ ဆယ္မိုင္ခန္႕အကြာ မိုင္းလန္းေက်းရြာအုပ္စု ၀မ္လြဲရြာအနီး ေတာေတာင္တို႔ အလည္တြင္ တည္ရွိေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ စံေတာ္ျမတ္ ကိန္း၀ပ္စံပယ္ေတာ္မူရာ ဓါတ္စြမ္လြဲ ေစတီေတာ္ အားဖူးေမွ်ာ္ရင္း သာယာလွပသည့္ ေတာေတာင္ရႈခင္းမ်ား၏ သဘာ၀အလွအား ခံစားအပန္းေျဖႏိုင္ၾက ရန္အတြက္ တစ္ခါ တစ္ေခါက္ လာေရာက္ဖူးေမွ်ာ္ႏိုင္ပါေၾကာင္း ဖိတ္မႏၱကျပဳလိုက္ပါသည္..............။
ေဆာင္းပါးရွင္။ ။ ေမာင္ယဥ္ေက်း
