တာခ်ီလိတ္မွ တဆင့္ ထိုင္းႏုိင္ငံ မယ္ဆိုင္သို႔ သြားေရာက္ရာတြင္ ျပဳလုပ္ရသည့္ နယ္စပ္ျဖတ္သန္းခြင့္ လက္မွတ္ တစ္ႏွစ္စာ စာအုပ္ျပဳလုပ္ေပးခြင့္အား တာခ်ီလိတ္ၿမိဳ႕ တစ္ၿမိဳ႕တည္းကိုသာ ခြင့္ျပဳေပးေနရာမွ ၂၀၁၉ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ(၁၅)ရက္ေန႔ကစ၍ တာခ်ီလိတ္ခရိုင္အတြင္းရွိ ၿမိဳ႕(၆)ၿမိဳ႕၏ တရား၀င္ အိမ္ေထာင္စုစာရင္း ရွိသူမ်ားအား ခြင့္ျပဳေပးလိုက္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“အရင္က တာခ်ီလိတ္ၿမိဳ႕မရပ္ကြက္ (၁၁) ရပ္ကြက္နဲ႔ ေက်းရြာအုပ္စု (၇) အုပ္စုေပးတယ္ ခင္ဗ်။ တာေလဆို ၿမိဳ႕နယ္ခြဲ။ က်ိဳင္းလပ္ဆို ၿမိဳ႕နယ္ခြဲေလ။ အဲဒီၿမိဳ႕နယ္ခြဲေတြကို အရင္က မေပးဘူးဗ်။ လူႀကီးခရီးစဥ္မွာ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္နဲ႔ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တို႔က တင္ျပလာတဲ့ အခ်ိန္ တစ္ေျပးညီျဖစ္သြားေအာင္ ေတာနဲ႔ၿမိဳ႕ကို။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ခရိုင္ကေနၿပီးမွ သက္ဆိုင္ရာ အထက္ကို တက္သြားတာေပါ့။ တာခ်ီလိတ္ခရိုင္အတြင္းဆို မိုင္းျဖတ္ၿမိဳ႕နယ္ပါတယ္။ မိုင္းေယာင္း ၿမိဳ႕နယ္ပါတယ္။ ေထြအုပ္ကေန အတည္ျပဳတဲ့ စာရင္းေပါ့။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က သူတို႔အတည္ျပဳတဲ့ စာရင္းအတိုင္း လုပ္ေပးရတာ။ တရား၀င္ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းနဲ႔ တာခ်ီလိတ္ခရိုင္အတြင္းမွာ ေနတဲ့ ဥစၥာေပါ့။ မွတ္ပံုတင္မိတၱဴတို႔ ဒါေတြပဲ လိုပါတယ္။ အဲဒါေတြနဲ႔ ခရိုင္ရံုးမွာ လုပ္ရတယ္ဗ်။ အရင္တုန္းက တာခ်ီလိတ္ခရိုင္ဆိုတာ တာခ်ီလိတ္ရယ္၊ က်ိဳင္းလပ္ရယ္၊ တာေလရယ္ပဲ ရိွတယ္။ အခုက်မွ ျပန္ေျပာင္း လိုက္ေတာ့ မိုင္းျဖတ္ရယ္၊ မိုင္းေယာင္းရယ္ မိုင္းယုရယ္ ပါလာတာေပါ့”ဟု တာခ်ီလိတ္ ၿမိဳ႕နယ္ လ၀က ဦးစီးအရာရွိ ဦးစိုင္းဆိုင္တစ္က တာခ်ီလိတ္သတင္းေအဂ်င္စီသို႔ ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၁၇) ရက္ေန႔တြင္ ေျပာသည္။
ယခင္က ထုိင္းႏိုင္ငံသို႔ (၁)ႏွစ္သက္တမ္းရွိ စာအုပ္ျဖင့္ သြားလာခြင့္ကို တာခ်ီလိတ္ၿမိဳ႕ေပၚ(၁၁)ရပ္ကြက္ရွိ တရား၀င္ အိမ္ေထာင္စုစာရင္း ရွိသူမ်ားကိုသာ ခြင့္ျပဳေပးခဲ့ရာမွ ယခုအခါ တာခ်ီလိတ္ၿမိဳ႕နယ္တြင္း ေက်းရြာမ်ား သာမက တာခ်ီလိတ္ခရိုင္အတြင္းရွိ တာခ်ီလိတ္၊ တာေလ၊ က်ဳိင္းလပ္၊ မိုင္းျဖတ္၊ မိုင္းေယာင္း ႏွင့္ မိုင္းယုၿမိဳ႕တို႔ရွိ ရပ္ကြက္ ေက်းရြာမ်ားေန ၿမိဳ႕(၆)ၿမိဳ႕၏ သက္ဆိုင္ရာ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းရွိသူမ်ားအား နယ္စပ္ျဖတ္သန္းခြင့္ လက္မွတ္ တစ္ႏွစ္စာ စာအုပ္ျပဳလုပ္ေပးခြင့္ကို တာခ်ီလိတ္မွ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ တင္ျပမႈေၾကာင့္ ခြင့္ျပဳေပးလိုက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ရွမ္းအေရွ႕က ဒီမယ္ဆိုင္ဂိတ္တစ္ခုတည္းကို အသံုးျပဳၿပီး သြားလာေနၾကတာေလ။ တာခ်ီလိတ္ခရိုင္ အေနနဲ႔ တင္မဟုတ္ဘဲ ကြ်န္ေတာ့္အေနနဲ႔ ကေတာ့ မိုင္းဆတ္ခရိုင္ေရာ၊ က်ိဳင္းတုံခရိုင္ေရာ ေပးေစခ်င္တယ္။ ဘာပဲေျပာေျပာ တစ္ခုျခင္းသြားရမွာေပါ့။ အခုလို လုပ္တဲ့အတြက္လည္း တန္းစီ ေစာင့္ဆိုင္းရတဲ့ လူဦးေရေတာ့ ေလ်ာ့သြားတာေပါ့့။ ေပါင္းစပ္ညိႇႏိႈင္းၿပီးမွ လုပ္ကိုင္သြားတာ ေကာင္းပါတယ္။ အခုလို ေအာင္ျမင္သြားတာလည္း ၀မ္းသာပါတယ္”ဟု ရွမ္းျပည္နယ္ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္(၇)မွ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ဦးစိုင္းလံုစံခတ္က တာခ်ီလိတ္သတင္းေအဂ်င္စီသို႔ ေျပာသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ မယ္ဆိုင္သို႔ သြားေရာက္ရန္အတြက္ နယ္စပ္ျဖတ္သန္းခြင့္ လက္မွတ္ ( Border Pass ) ႏွင့္ ယာယီနယ္စပ္ျဖတ္သန္းခြင့္လက္မွတ္(Temporary Border Pass)ဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးႏွစ္စား ျပဳလုပ္ေပးရာ နယ္စပ္ျဖတ္သန္းခြင့္ လက္မွတ္သည္ တာခ်ီလိတ္ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းရွိသူကိုသာ ထုတ္ေပးျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ယာယီနယ္စပ္ ျဖတ္သန္းခြင့္ လက္မွတ္အား မွတ္ပံုတင္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ေပးျခင္းျဖစ္ရာ ယာယီနယ္စပ္ ျဖတ္သန္းခြင့္ လက္မွတ္မ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္ စီတန္းေနရမႈမ်ားႏွင့္အတူ အခ်ိန္ၾကန္႔ၾကာမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေနသည့္ အတြက္ နယ္စပ္ျဖတ္သန္းခြင့္ လက္မွတ္ ျပဳလုပ္ခြင့္ မရရွိေသးသည့္ တာခ်ီလိတ္ခရိုင္ အတြင္း က်န္ရွိသည့္ ၿမိဳ႕(၅)ၿမိဳ႕အား ခြင့္ျပဳေပးရန္ ေဆြးေႏြးတင္ျပရာမွ ခြင့္ျပဳခ်က္ရရွိလာျခင္း ျဖစ္သည္။
နယ္စပ္ျဖတ္သန္းခြင့္ လက္မွတ္ ( Border Pass ) ျပဳလုပ္လိုသူမ်ားအေနျဖင့္ တာခ်ီလိတ္ခရိုင္အတြင္း ၿမိဳ႕(၆)ၿမိဳ႕၏ သက္ဆိုင္ရာ အိမ္ေထာင္စုစာရင္း (မူရင္း/မိတၱဴ)၊ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ျပား (မူရင္း/မိတၱဴ) ႏွင့္ ပတ္စပိုစ့္ဓါတ္ပံု (၂)ပံု လိုအပ္ၿပီး လူကိုယ္တုိင္ ျမန္မာ - ထိုင္း ခ်စ္ၾကည္ေရး အမွတ္(၁)တံတား ေအာက္တြင္ လာေရာက္ ျပဳလုပ္ရာမည္ျဖစ္ၿပီး အဆိုပါ လက္မွတ္စာအုပ္ ျပဳခ်ိန္မွာ တစ္ရက္ၾကာျမႇင့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ႏွင့္ တစ္ႏွစ္စာ လက္မွတ္စာအုပ္၏ တန္ဖိုးမွာ တရား၀င္ က်ပ္(၅၀၀)သတ္မွတ္ထားေၾကာင္း ႏွင့္ နယ္စပ္ျဖတ္သန္းခအတြက္ ျမန္မာဘက္တြင္ က်ပ္(၃၀၀)သာ က်င့္သင့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း တာခ်ီလိတ္ခရိုင္လ၀ကမွ သိရသည္။
သတင္း - ဟန္စိုးထိုက္
“အရင်က တာချီလိတ်မြို့မရပ်ကွက် (၁၁) ရပ်ကွက်နဲ့ ကျေးရွာအုပ်စု (၇) အုပ်စုပေးတယ် ခင်ဗျ။ တာလေဆို မြို့နယ်ခွဲ။ ကျိုင်းလပ်ဆို မြို့နယ်ခွဲလေ။ အဲဒီမြို့နယ်ခွဲတွေကို အရင်က မပေးဘူးဗျ။ လူကြီးခရီးစဉ်မှာ အမျိုးသားလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်နဲ့ ပြည်နယ်လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တို့က တင်ပြလာတဲ့ အချိန် တစ်ပြေးညီဖြစ်သွားအောင် တောနဲ့မြို့ကို။ ကျွန်တော်တို့ခရိုင်ကနပြေီးမှ သက်ဆိုင်ရာ အထက်ကို တက်သွားတာပေါ့။ တာချီလိတ်ခရိုင်အတွင်းဆို မိုင်းဖြတ်မြို့နယ်ပါတယ်။ မိုင်းယောင်း မြို့နယ်ပါတယ်။ ထွေအုပ်ကနေ အတည်ပြုတဲ့ စာရင်းပေါ့။ ကျွန်တော်တို့က သူတို့အတည်ပြုတဲ့ စာရင်းအတိုင်း လုပ်ပေးရတာ။ တရားဝင် အိမ်ထောင်စုစာရင်းနဲ့ တာချီလိတ်ခရိုင်အတွင်းမှာ နေတဲ့ ဥစ္စာပေါ့။ မှတ်ပုံတင်မိတ္တူတို့ ဒါတွေပဲ လိုပါတယ်။ အဲဒါတွေနဲ့ ခရိုင်ရုံးမှာ လုပ်ရတယ်ဗျ။ အရင်တုန်းက တာချီလိတ်ခရိုင်ဆိုတာ တာချီလိတ်ရယ်၊ ကျိုင်းလပ်ရယ်၊ တာလေရယ်ပဲ ရှိတယ်။ အခုကျမှ ပြန်ပြောင်း လိုက်တော့ မိုင်းဖြတ်ရယ်၊ မိုင်းယောင်းရယ် မိုင်းယုရယ် ပါလာတာပေါ့”ဟု တာချီလိတ် မြို့နယ် လဝက ဦးစီးအရာရှိ ဦးစိုင်းဆိုင်တစ်က တာချီလိတ်သတင်းအေဂျင်စီသို့ ဖေဖော်ဝါရီလ (၁၇) ရက်နေ့တွင် ပြောသည်။
ယခင်က ထိုင်းနိုင်ငံသို့ (၁)နှစ်သက်တမ်းရှိ စာအုပ်ဖြင့် သွားလာခွင့်ကို တာချီလိတ်မြို့ပေါ်(၁၁)ရပ်ကွက်ရှိ တရားဝင် အိမ်ထောင်စုစာရင်း ရှိသူများကိုသာ ခွင့်ပြုပေးခဲ့ရာမှ ယခုအခါ တာချီလိတ်မြို့နယ်တွင်း ကျေးရွာများ သာမက တာချီလိတ်ခရိုင်အတွင်းရှိ တာချီလိတ်၊ တာလေ၊ ကျိုင်းလပ်၊ မိုင်းဖြတ်၊ မိုင်းယောင်း နှင့် မိုင်းယုမြို့တို့ရှိ ရပ်ကွက် ကျေးရွာများနေ မြို့(၆)မြို့၏ သက်ဆိုင်ရာ အိမ်ထောင်စုစာရင်းရှိသူများအား နယ်စပ်ဖြတ်သန်းခွင့် လက်မှတ် တစ်နှစ်စာ စာအုပ်ပြုလုပ်ပေးခွင့်ကို တာချီလိတ်မှ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များ၏ တင်ပြမှုကြောင့် ခွင့်ပြုပေးလိုက်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
“ရှမ်းအရှေ့က ဒီမယ်ဆိုင်ဂိတ်တစ်ခုတည်းကို အသုံးပြုပြီး သွားလာနကြေတာလေ။ တာချီလိတ်ခရိုင် အနေနဲ့ တင်မဟုတ်ဘဲ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ ကတော့ မိုင်းဆတ်ခရိုင်ရော၊ ကျိုင်းတုံခရိုင်ရော ပေးစေချင်တယ်။ ဘာပဲပြောပြော တစ်ခုခြင်းသွားရမှာပေါ့။ အခုလို လုပ်တဲ့အတွက်လည်း တန်းစီ စောင့်ဆိုင်းရတဲ့ လူဦးရေတော့ လျော့သွားတာပေါ့။ ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းပြီးမှ လုပ်ကိုင်သွားတာ ကောင်းပါတယ်။ အခုလို အောင်မြင်သွားတာလည်း ဝမ်းသာပါတယ်”ဟု ရှမ်းပြည်နယ် မဲဆန္ဒနယ် အမှတ်(၇)မှ အမျိုးသားလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးစိုင်းလုံစံခတ်က တာချီလိတ်သတင်းအေဂျင်စီသို့ ပြောသည်။
ထိုင်းနိုင်ငံ မယ်ဆိုင်သို့ သွားရောက်ရန်အတွက် နယ်စပ်ဖြတ်သန်းခွင့် လက်မှတ် ( Border Pass ) နှင့် ယာယီနယ်စပ်ဖြတ်သန်းခွင့်လက်မှတ်(Temporary Border Pass)ဟူ၍ နှစ်မျိုးနှစ်စား ပြုလုပ်ပေးရာ နယ်စပ်ဖြတ်သန်းခွင့် လက်မှတ်သည် တာချီလိတ် အိမ်ထောင်စုစာရင်းရှိသူကိုသာ ထုတ်ပေးခြင်းဖြစ်ပြီး၊ ယာယီနယ်စပ် ဖြတ်သန်းခွင့် လက်မှတ်အား မှတ်ပုံတင်ဖြင့် ပြုလုပ်ပေးခြင်းဖြစ်ရာ ယာယီနယ်စပ် ဖြတ်သန်းခွင့် လက်မှတ်များ ပြုလုပ်ရာတွင် စီတန်းနေရမှုများနှင့်အတူ အချိန်ကြန့်ကြာမှုများ ဖြစ်ပေါ်နေသည့် အတွက် နယ်စပ်ဖြတ်သန်းခွင့် လက်မှတ် ပြုလုပ်ခွင့် မရရှိသေးသည့် တာချီလိတ်ခရိုင် အတွင်း ကျန်ရှိသည့် မြို့(၅)မြို့အား ခွင့်ပြုပေးရန် ဆွေးနွေးတင်ပြရာမှ ခွင့်ပြုချက်ရရှိလာခြင်း ဖြစ်သည်။
နယ်စပ်ဖြတ်သန်းခွင့် လက်မှတ် ( Border Pass ) ပြုလုပ်လိုသူများအနဖြေင့် တာချီလိတ်ခရိုင်အတွင်း မြို့(၆)မြို့၏ သက်ဆိုင်ရာ အိမ်ထောင်စုစာရင်း (မူရင်း/မိတ္တူ)၊ နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်ပြား (မူရင်း/မိတ္တူ) နှင့် ပတ်စပိုစ့်ဓာတ်ပုံ (၂)ပုံ လိုအပ်ပြီး လူကိုယ်တိုင် မြန်မာ - ထိုင်း ချစ်ကြည်ရေး အမှတ်(၁)တံတား အောက်တွင် လာရောက် ပြုလုပ်ရာမည်ဖြစ်ပြီး အဆိုပါ လက်မှတ်စာအုပ် ပြုချိန်မှာ တစ်ရက်ကြာမြှင့်မည် ဖြစ်ကြောင်း နှင့် တစ်နှစ်စာ လက်မှတ်စာအုပ်၏ တန်ဖိုးမှာ တရားဝင် ကျပ်(၅၀၀)သတ်မှတ်ထားကြောင်း နှင့် နယ်စပ်ဖြတ်သန်းခအတွက် မြန်မာဘက်တွင် ကျပ်(၃၀၀)သာ ကျင့်သင့်မည်ဖြစ်ကြောင်း တာချီလိတ်ခရိုင်လဝကမှ သိရသည်။
သတင်း - ဟန်စိုးထိုက်