ျမန္မာႏိုင္ငံသား မူးယစ္ရာဇာ စိုင္းေနာ္ခမ္းနဲ႔ အေပါင္းအပါ ၃ ဦး တုိ႔ကို ေဆးထုိးကြပ္မ်က္တဲ့ ေန႔က တရုတ္ ႏုိင္ငံပိုင္ CCTV ရုပ္ျမင္သံၾကားက တုိက္ရိုက္ ထုတ္လႊင့္ ျပသတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အျငင္းအခုန္ေတြ ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။
ျမန္မာ-ထိုင္း-လာအုိ ၃ ႏုိင္ငံ နယ္နိမိတ္ ေရႊႀတိဂံေဒသ မဲေခါင္ျမစ္အတြင္း တရုတ္ သေဘၤာသား ၁၃ ဦးသတ္ျဖတ္ခံရ မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ဴးလြန္သူမ်ားအျဖစ္ စြပ္စြဲခံရသူ စုိင္းေနာ္ခမ္းအပါအ၀င္ ၄ ဦးကို ေဆးထုိး ေသဒဏ္ စီရင္တဲ့ ျဖစ္ စဥ္ ကို CCTV က ၿပီးခဲ့တဲ့ ေသာၾကာေန႔က ၂ နာရီ ၾကာ ထုတ္လႊင့္ ျပသသြားခဲ့တာပါ။ အဲဒီလို ထုတ္လႊင့္ ျပသတာဟာ စိတ္ဓာတ္စစ္ဆင္ေရး၊ ၀ါဒျဖန္႔ေရးအတြက္ တရုတ္အစုိးရက လုပ္တာလို႔ အေမရိကန္ အေျခစိုက္ နယူးေယာက္ တုိင္းမ္ သတင္း ဌာန အြန္လုိင္း သတင္းတပုဒ္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
တုိက္ရုိက္လႊင့္ထုတ္ျပသမႈမွာ ေဆးထုိးကြပ္မ်က္မႈ ျမင္ကြင္းကုိေတာ့ မျပခဲ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ၾကည့္ရႈတဲ့ပရိသတ္ကို လြန္ ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာ က တရုတ္ သေဘၤာသားေတြ သတ္ျဖတ္ခံရျခင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေသြးဆာေအာင္ လႈံ႔ေဆာ္သလို ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ေ၀ဖန္သူ တခ်ဳိ႕ကလည္း ေထာက္ျပေနၾကပါတယ္။
“တရားဥပေဒ စုိးမုိးမႈကို အလွျပသက္သက္ လုပ္ျပတာထက္ အဲဒီအစီအစဥ္ဟာ ေငးေမာၾကည့္ေနသူေတြကို ဆြဲေဆာင္ရင္း လူ႔အသက္ကို ႏုိင္ငံက ဘယ္လုိ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတယ္ ဆုိတာကိုပါ ျပသြားခဲ့တာပါ”လို႔ ရာဇ၀တ္မႈ ဆိုင္ရာ ဥပေဒေရးရာ ပါေမာကၡ Han Youyi ဆုိသူက သူ႔ရဲ႕ မိုက္ခရုိ ဘေလာ့ဂ္မွာ “State-administered violence is no loftier than criminal violence” ဆုိတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ေရးသား ထားတဲ့ စာစုမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
တရုတ္ႏိုင္ငံမွာ ထင္ရွားတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ေရွ႕ေနတဦးျဖစ္သူ Liu Xiaoyuan ကလည္း အခုလို အေသးစိပ္ တုိက္ရုိက္ ထုတ္လႊင့္ ျပသမႈဟာ ႏုိင္ငံပုိင္ CCTV အေနနဲ႔ တရုတ္ ရာဇ၀တ္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒျပဌာန္းခ်က္ကို ခ်ဳိးေဖာက္ လိုက္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ျပစ္တင္ရႈတ္ခ်ပါတယ္။
“က်ေနာ္ ၾကည့္လုိက္ရတာ ေတာ္ေတာ္ ထိတ္လန္႔ တုန္လႈပ္သြားတယ္”လုိ႔ သူက အင္တာဗ်ဴး တခုမွာ ဆုိပါတယ္။
CCTV သတင္းဌာနရဲ႕ ထုတ္လြႊင့္ျပသမႈမွာ တရုတ္ စံုစမ္းစစ္ေဆးသူေတြ ေျပာၾကားခ်က္ျဖစ္တဲ့ တရုတ္ သေဘၤာသားေတြဟာ ဆက္ေၾကးေတာင္းတာကို ျငင္းဆိုခဲ့ၿပီးေနာက္ စုိင္းေနာ္ခမ္းက ရက္စက္စြာ သတ္ျဖတ္ဖို႔ အမိန္႔ ေပးခဲ့ တယ္ ဆုိတာကို အဓိက မီးေမာင္းထုိးျပ သြားခဲ့တယ္။
ေသဆံုးသြားတဲ့ တရုတ္ သေဘၤာသားေတြရဲ႕ ေလွေတြေပၚမွာ မက္သာအဖက္တမင္း စိတ္ၾကြေဆးမ်ားစြာ ေတြ႔ခဲ့ရ တယ္ ဆုိတဲ့ အတည္မျပဳႏိုင္တဲ့ အခ်က္ကိုေတာ့ တရုတ္စံုစမ္းေရးသမားေတြက ျငင္းဆုိသြားပါတယ္။
အဲဒီအျပင္ တရုတ္ သေဘၤာသား ၁၃ ဦး ေသဆံုးမႈကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ထိုင္းႏုိင္ငံ စစ္တပ္က ဖမ္းဆီး ထိန္း သိမ္းခံခဲ့ရတဲ့ စစ္သားတခ်ိဳ႕ သတင္းကလည္း ေမွးမွိန္ေပ်ာက္ကြယ္ ေနပါတယ္။
စိုင္းေနာ္ခမ္း အပါအ၀င္ လူ ၆ ဦးကို လြန္ခဲ့တဲ့ ဧၿပီလတုန္းက တရုတ္၊ ထိုင္း၊ လာအုိ၊ ျမန္မာ အရာရွိေတြ ပါ၀င္တဲ့ အထူးတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြက လာအုိႏုိင္ငံမွာ ဖမ္းဆီးရမိခဲ့တာပါ။ ၿပီးေတာ့ လာအုိႏိုင္ငံက စိုင္းေနာ္ခမ္းနဲ႔ တခ်ိဳ႕ကို တရုတ္ ႏုိင္ငံ ဆီကုိ လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့ၿပီး တရုတ္ႏိုင္င္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္မွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏို၀င္ဘာလက သူတုိ႔ကို ခုံ႐ုံးတင္ တရားစြဲဆုိ ခဲ့ပါတယ္။
စြပ္စြဲခံရသူေတြထဲက လာအုိႏိုင္ငံသားတဦး၊ ထိုင္းႏုိင္ငံသားတဦးနဲ႔ ႏိုင္ငံမဲ့ တဦးတုိ႔ကေတာ့ အဆုိပါ ရာဇ၀တ္မႈႀကီးကို က်ဴးလြန္ခဲ့ေၾကာင္း ၀န္ခံခဲ့တယ္ဆုိၿပီး အတည္မျပဳႏုိင္တဲ့ သတင္းေတြက ဆုိပါတယ္။ ေနာက္ ၂ ဦးကေတာ့ ကြပ္မ်က္ သတ္ျဖတ္ျခင္းက ကင္းလြတ္ခြင့္ရေပမယ့္ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ခံရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့လတုန္းက တရုတ္ႏိုင္ငံ ျပည္သူ႔ လံုၿခံဳေရးဌာန အရာရွိတဦးက သတင္းစာတေစာင္ကို ေျပာခဲ့တာမွာေတာ့ တ ရုတ္ အာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႔ စိုင္းေနာ္ခမ္းကို ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္သံုး ပစ္ခတ္ေခ်မႈန္းဖို႔ စဥ္းစားခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွသာ အရွင္ဖမ္းဆီးဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာလုိ႔ ဆုိတယ္။
တုိက္ရိုက္လႊင့္ထုတ္ျပသမႈ အစီအစဥ္မွာ ရဲအရာရွိေတြနဲ႔ အင္တာဗ်ဴးေတြပါ၀င္ၿပီး ေသအံ့ဆဲဆဲ လူေတြကို ေျခက်င္း ေတြ ခတ္ထားတဲ့ ပံုေတြ၊ ဘယ္လိုမွ အဓိပၸာယ္ယူလို႔မရတဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္ မာန္မဲတဲ့ အသံေတြလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ေနာက္ ၿပီး တကယ့္ ရာဇ၀င္လူဆုိးေတြကို သုတ္သင္ ရွင္းလင္းတာလို႔ အဓိပၸာယ္ရတဲ့ စာတမ္းထုိး ျပသမႈကိုလည္း မၾကာ ခဏ လုပ္ေဆာင္သြား ပါတယ္။
ရုပ္ျမင္သံၾကား ျပကြက္တခုမွာေတာ့ တရုတ္အစုိးရရဲ႕ မူးယစ္ ထိန္းခ်ဳပ္ေရး ဗ်ဴရုိ ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ Liu Yuejin ရဲ႕ ရုပ္ပံုလႊာကို စိုင္းေနာ္ခမ္း သတင္းရဲ႕ ေနာက္ခံ ပံုရိပ္အျဖစ္ ေဖာ္ျပၿပီး ကမာၻတလႊားက တရုတ္ႏြယ္ဖြား တုိင္းရင္းသား ေတြ အတြက္ တရုတ္ႏုိင္ငံအေပၚ ယံုၾကည္မႈ အသစ္တခုရဖုိ႔ ဖန္တီးျပခဲ့ေသးတယ္လို႔ နယူးေယာက္ တုိင္းမ္ သတင္းစာ က ေရးသားပါတယ္။
“အတိတ္တခ်ိန္က ျပည္ပေရာက္ တရုတ္ႏုိင္ငံသားေတြဟာ သူတုိ႔ကိုယ္သူတုိ႔ တရုတ္ေတြပါလို႔ မေျပာရဲ ခဲ့ၾကဘူး၊ အခု ေတာ့ သူတုိ႔ ေခါင္းေထာင္ႏိုင္ၿပီ။ သူတုိ႔ကိုယ္သူတုိ႔ တရုတ္ေတြျဖစ္တယ္ ဆုိတာ ေျပာႏုိင္ၿပီေပါ့”လုိ႔ တရားခံလုိ႔ စြပ္စြဲခံရ သူ ေတြကို ၆ လၾကာ ေနာက္ေယာင္ခံ လုိက္စံုစမ္းခဲ့သူ မစၥတာ Liu က ဆုိပါတယ္။
အဆုိပါ တီဗီ အစီအစဥ္ကို အားတက္သေရာ ေထာက္ခံတဲ့သူေတြလည္း မ်ားပါတယ္။ ဘေလာ့ဂါ တဦးကလည္း ေဆး ထုိးသတ္တဲ့ အျဖစ္ကို အလြန္သက္ညွာခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ မွတ္ခ်က္ေပးထား ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေ၀ဖန္မႈေတြကေတာ့ အခုလို ထုတ္လႊင့္ ျပသတာဟာ တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ရုပ္ဆုိးတဲ့ မ်က္ႏွာစာကို ဖြင့္လွစ္ ျပသ လုိက္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေထာက္ျပၾကတယ္။
တရုတ္ႏုိင္ငံက နာမည္ႀကီး စာေရးဆရာတဦးျဖစ္တဲ့ Murong Xuecun ကေတာ့ အဲဒီ အစီအစဥ္ဟာ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ စိတ္ပ်က္စရာ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိမႈေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့ တရုတ္ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီရဲ႕ႏိုင္ငံေရး စိတ္ပညာ သေဘာအရ လုပ္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိတယ္။ ဒါဟာ ႏုိင္ငံျခားသားေတြက ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အထင္ေသး အျမင္ေသးရွိတာကို လက္တုံ႔ ျပန္ လုိက္ တဲ့ ပံုစံလုိ႔လည္း သူက ေျပာတယ္။
“ဒါဟာ တရုတ္ႏိုင္ငံမွာ အမုန္းတရား ပညာေရးဆုိတာ အခုထိ ရွိေနေသးေၾကာင္း သက္ေသထူလိုက္တာပဲ”လို႔ Murong Xuecun က ဆုိပါတယ္။
CCTV ကေတာ့ အခုလို ေ၀ဖန္ျပစ္တင္ ေျပာဆုိေနတာေတြကို ခုခံ ကာကြယ္ ပါတယ္။
“ကြပ္မ်က္မႈ ပံုရိပ္ကို တကြက္မွ်ေတာင္ မျပခဲ့ဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ ျမင္ရတာက မူးယစ္ရာဇာဟာ အားနည္းၿပီး ေသရမွာ ေၾကာက္တယ္ ဆုိတဲ့ ျမင္ကြင္းပဲ”လုိ႔ Sina Weibo စာမ်က္ႏွာေပၚက ေ၀ဖန္ေရးသားခ်က္ တခုက ဆုိပါတယ္။
“သူ႔ရဲ႕ ဂုိဏ္းသားေတြရဲ႕ လူမဆန္စြာ သတ္ျဖတ္ခဲ့မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ရာမွာ နည္းလမ္းတက် တရားရံုးအမႈ ရင္ဆုိင္ရတာနဲ႔ လူသားဆန္ဆန္ ေဆးထုိးမႈဟာ တရားဥပေဒ စုိးမိုးမႈကို ထင္ဟပ္တဲ့၊ ယဥ္ေက်းတဲ့ ဂုဏ္သိကၡာရွိမႈကို ျပသ တာပဲ”လုိ႔လည္း သူက ေရးျပထားပါေသးတယ္။
စုိင္းေနာ္ခမ္းကို ေဆးထုိးကြပ္မ်က္မယ့္ ေနရာကို ေခၚေဆာင္ရာ လမ္းတေလွ်ာက္ အခ်ိန္တုိေလး အတြင္းမွာ သတင္း ေထာက္ တဦးက ေသဆံုးသြားခဲ့တဲ့ တရုတ္သေဘၤာသား မိသားစု ဓာတ္ပံုကို ကိုင္ၿပီး စိုင္းေနာ္ခမ္းကို သူ႔မိသားစုနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီး ေမးလိုက္ပါတယ္။
စိုင္းေနာ္ခမ္းက“သားသမီးေတြနဲ႔ အတူ က်ေနာ္ ဆက္ေနခ်င္ပါတယ္။ သူတုိ႔ကိုလည္း ပညာေတြ တတ္ေစခ်င္တယ္။ က်ေနာ္မေသခ်င္ ေသးဘူး”လုိ႔ ခပ္ယဲ့ယဲ့ ၿပံဳးၿပီး သတင္းေထာက္ အေမးကို ေျဖပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသား မူးယစ္ရာဇာ စိုင္းေနာ္ခမ္းကို တရုတ္ႏုိင္ငံမွာ ေဆးထုိး ကြပ္မ်က္ခံရမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ယခုရက္ပိုင္း ေဖ့စ္ ဘုတ္ သံုးစြဲသူ ျမန္မာေတြ ၾကားမွာလည္း ျငင္းခုန္မႈေတြ မ်ားပါတယ္။
ဘိန္းဘုရင္ ခြန္ဆာ၊ ေလာ္စစ္ဟန္ စတဲ့ သူေတြဟာ တရုတ္ႏြယ္ဖြားေတြ ျဖစ္လုိ႔ ျမန္မာအစိုးရက အကာအကြယ္ေပး ခဲ့ ေပမယ့္ စိုင္းေနာ္ခမ္းဟာ ရွမ္းတဦးျဖစ္တာေၾကာင့္ တရုတ္အစုိးရဆီက ကိုယ့္ႏိုင္ငံသားကို ျပန္လည္ေတာင္းယူဖို႔ ပ်က္ ကြက္တယ္လို႔ ေ၀ဖန္တာေတြလည္း ရွိပါတယ္။
ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ ကိုယ့္ႏိုင္ငံသား တဦးကို တုိင္းတပါး တရုတ္ႏိုင္ငံမွာ ဒူးေထာက္ခုိင္းၿပီး ေဆးထုိး ကြပ္မ်က္ခံရျခင္း ဟာ မသင့္ေတာ္ေၾကာင္း၊ ကိုယ့္ႏိုင္ငံသားကို ကိုယ့္ႏိုင္ငံ ဥပေဒနဲ႔သာ အေရးယူသင့္ေၾကာင္း စတဲ့ ေ၀ဖန္မႈမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ တခ်ိန္က မူးယစ္ ရဲမႉးႀကီးလုပ္ခဲ့ဖူးသူ ဦးခမ္းေအာင္ ကေတာ့ စိုင္းေနာ္ခမ္းဟာ မဲေခါင္ျမစ္တေၾကာမွာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံက မူးယစ္ အထူးရဲနဲ႔ စစ္သားေတြကို သတ္ျဖတ္ခဲ့သူ၊ ေနာက္ပုိင္း တရုတ္သေဘၤာေတြကို ဆက္ေၾကးမေပးရင္ ပစ္ခတ္တာအထိ ျဖစ္လာလုိ႔ မဲေခါင္ျမစ္တေလွ်ာက္ လံုၿခံဳေရး ကင္းမပါဘဲ သြားမရတဲ့ အေျခစုိက္ခဲ့တယ္လုိ႔ ဆုိတယ္။
ဦးခမ္းေအာင္က ဆက္လက္ၿပီး ျမန္မာ-တရုတ္ ၂ ႏိုင္ငံ အက်ဥ္းသား ဖလွယ္မႈ အစီအစဥ္အရ အရင္က လုပ္ထံုး လုပ္ နည္း ရွိခဲ့ေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား စိုင္းေနာ္ခမ္းကို တရုတ္ဆီက ျပန္မေေတာင္းခဲ့တာ အေၾကာင္းရွိမယ္လုိ႔လည္း ဆုိပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံက မူးယစ္ ဥပေဒကလည္ ေသဒဏ္ေပးတဲ့စနစ္ရွိတဲ့ ျပင္းထန္တဲ့ ဥပေဒဆုိတာ ေထာက္ျပထားၿပီး တရုတ္ ေတြလုိ လူထုေရွ႕မွာ ေသနတ္နဲ႔ ပစ္သတ္တာမ်ိဳးကိုေတာ့ သူက ဆန္႔က်င္ေၾကာင္း ေျပာထားပါေသးတယ္။
တရုတ္ ဆန္႔က်င္ေရး တေငြ႔ေငြ႔ေလာင္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စိုင္းေနာ္ခမ္းကို တရုတ္ႏုိင္ငံမွာ ကြပ္မ်က္မႈနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး တရုတ္ ႏို္င္ငံထုတ္ ပစၥည္းေတြကို သပိတ္ေမွာက္ဖုိ႔ စတဲ့ အသံမ်ိဳးေတြ က်ယ္ေလာင္ လာတာဟာ အမ်ိဳးသားေရး လကၡဏာ လား ဆိုတဲ့ ေမးခြန္း ထုတ္စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ။